Historyczne modele komputerów(Z3,Colossus,ENIAC)
ENIAC (od ang. Electronic Numerical Integrator And Computer – Elektroniczny, Numeryczny Integrator i Komputer) – komputer skonstruowany w latach 1943-1945 przez J.P. Eckerta i J.W. Mauchly'ego na Uniwersytecie Pensylwanii w USA. Zaprzestano jego używania w 1955.
Do roku 1975 powszechnie uważany był za pierwszy komputer na świecie, jednak teraz o miano to ubiegają się również - po odtajnieniu danych brytyjskich maszyny Colossus oraz niemieckie Konrada Zuse. Do miana pierwszego elektronicznego komputera na świecie pretenduje komputer ABC (od ang. Atanasoff-Berry Computer), zbudowany w Iowa State University na wydziale Computer Science przez Johna Vincenta Atanasoffa i Clifforda Berry'ego w latach 1937-42.
Komputer ten był bardzo innowacyjny: posiadał właściwość przetwarzania równoległego i oddzielne funkcjonalnie moduły jednostki arytmetycznej i pamięci. Atanasoff spotykał się z konstruktorami ENIACa i pokazywał im konstrukcję własnego komputera. Mauchly i Eckert opatentowali konstrukcję ENIACa, opartą w dużym stopniu na ABC i w ten sposób pozbawili Atanasoffa pierwszeństwa. Po wieloletnim procesie sądowym wytoczonym przez tego ostatniego, w październiku 1973 roku sędzia federalny Earl R. Larson podjął decyzję unieważniającą patent ENIACa i przyznał Atanasoffowi miano wynalazcy komputera elektronicznego. 13 listopada 1990 roku prezydent G. Bush odznaczył tego wynalazcę medalem "National Medal of Technology".
ENIAC miał masę ponad 27 ton, zawierał blisko 18 tys. lamp elektronowych i zajmował powierzchnię ok. 140 metrów kwadratowych. Nie miał pamięci operacyjnej i początkowo programowany był przez przełączanie wtyków kablowych, później za pomocą kart perforowanych.
Z3 to pierwszy działający, w pełni automatyczny komputer o zmiennym programie zbudowany przez niemieckiego inżyniera Konrada Zuse w 1941 roku na bazie jego wcześniejszej, mechanicznej konstrukcji, Z1. Maszyna była wykorzystywana w czasie wojny do obliczeń niezbędnych przy projektowaniu skrzydeł.
Z1 był maszyną mechaniczną, a Z3 przekaźnikową lecz posiadały identyczną organizację. Wykonywały tylko dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie i pierwiastkowanie na binarnych liczbach zmiennoprzecinkowych przechowywanych w 64 słowach pamięci. Program zapisany był na ośmiokanałowej taśmie perforowanej i wykonywany w miarę wczytywania. Dla realizacji pętli należało końce taśmy skleić w pętlę. Dane były wprowadzane przez klawiaturę a wynik odczytywany z wyświetlacza.
Jedyny istniejący egzemplarz komputera został zniszczony przez Aliantów pod koniec wojny, lecz jego replikę zbudowaną w latach 60. można zobaczyć w Muzeum Techniki (Deutsches Museum) w Monachium.
Colossus – seria programowalnych maszyn cyfrowych oparta na teoretycznych podstawach prac Alana Turinga.
Projektem Colossus kierowali Max Newman i Tommy Flowers, uczestniczył w nim również Alan Turing.
Colossus został zbudowany 14 kwietnia w 1943 roku w brytyjskim ośrodku kryptograficznym Bletchley Park (80 kilometrów na północ od Londynu) i przeznaczony był do zastosowań wojskowych. Służył do rozpracowania sposobu działania niemieckiej Maszyny Lorenza i łamania jej szyfrów.
W Muzeum w Bletchley Park znajduje się działająca replika Colossusa.